Drank
Alcohol lijkt het meest belangrijke in het doelloze levens van de familie Verhulst. Elke gebeurtenis is op de een of de andere manier gekoppeld aan alcohol, dat is immers de belangrijkste drijfveer.

Verschillen
De verschillen tussen mensen spelen een belangrijke rol in dit verhaal. Een mooi voorbeeld hiervan is Dimitri’s vriendje Franky, die niet meer met hem om mag gaan omdat hij een Verhulst is. Franky komt van een degelijke en welgestelde familie, terwijl de Verhulsten als dolle stieren zijn zonder een cent te makken.

Seksualiteit
Zoals dat verwacht kan worden van een bende mannen die bij elkaar wonen, wordt er veel over vrouwen gesproken. Het is geen zeldzaamheid dat er een onbekende dame door het huis loopt, de vangst van één van de mannen van die avond. Het gaat hier puur om seks, niet om liefde.

Liefde, houden van
Hoe ouder Dimitri wordt, hoe meer hij worstelt met de liefde. Wie heeft hij lief, wat is liefde? Houdt hij werkelijk van zijn zoontje of is dat iets wat hij alleen met zijn vriendin deelt? 

Thema
Het thema van dit boek is niet in een woord te noemen. Het gaat over het moeilijke verleden van een individu, die zijn leven daarna zo goed mogelijk probeert te leiden. Hij weet zichzelf te ontworstelen van alles dat daarvoor gebeurd is. Moeilijkheden ondervind hij nog steeds, maar hij probeert de beste persoon te worden die hij kan zijn. De thematiek is dus, dat je het leven zelf moet leiden, invullen en zin moet geven.

Titelverklaring
De helaasheid der dingen slaat niet precies terug op een concreet beschreven ‘iets’ uit het boek, maar het dekt de lading triestheid waarmee het verhaal geschreven is. De helaasheid der dingen kan worden opgevat als datgene waarvan de hoofdpersoon graag had gewild dat het anders en beter was geweest. 

Verklaring van de Motto’s
Het eerste motto, van Pierre Michon uit meesters en knechten, is van toepassing op het gehele leven dat de Verhulsten leiden in Reetveerdegem. Het is verwonderlijk dat je het leven met niks kunt vullen, met alleen het zinloze als einddoel.

Met het tweede motto, van Fransisco Umbral uit een wezen van verten, doelt de schrijver op de relatie tussen de moederfiguren uit het boek en de hoofdpersoon. Of het hierbij gaat om de werkelijke moeder of zijn grootmoeder is moeilijk te zeggen.

Schrijfwijze
Dimitri Verhulst schreef dit boek op een haast poëtische wijze, waarbij elke zin weldoordacht lijkt te zijn. Het is eigenlijk een zielig verhaal, maar het is geschreven met veel zwarte humor en sarcasme. Soms beschrijft hij dingen heel kalmpjes, en soms blijkt maar weer goed hoe scherp zijn pen is.